Η διαχείριση ζητημάτων εξωτερικής πολιτικής αποδείχθηκαν ένα ισχυρό χαρτί για την κυβέρνηση Νίκου Χριστοδουλίδη, η οποία – σε αντίθεση με τα πλείστα ζητήματα εσωτερικής διακυβέρνησης – δείχνει να έχει μπούσουλα και να κινείται συγκροτημένα και αποτελεσματικά. Η σημειολογία της επίσκεψης του υπουργού Εξωτερικών, Κωνσταντίνου Κόμπου, στο Ισραήλ νωρίτερα αυτή την εβδομάδα πάει πολύ πιο πέρα από τη συζήτηση της πρότασης για δημιουργία ενός ανθρωπιστικού διαδρόμου από την Κύπρο προς τη Γάζα.
Στο Κυπριακό η τακτική που ακολουθείται εδώ και εννέα μήνες μπορεί να μην έχει οδηγήσει σε κάποιο ουσιαστικό αποτέλεσμα αλλά προσφέρει στην κυβέρνηση Χριστοδουλίδη στην έξωθεν καλή μαρτυρία μιας θετικής στάσης στην προσπάθεια επανέναρξης των συνομιλιών. Στην κρίση της Πύλας έδειξε αρκετά αντανακλαστικά με αποτέλεσμα να βγουν από την πλευρά των Ηνωμένων Εθνών, και μέχρι στιγμής – παρά τις έως τώρα δυσκολίες – καταφέρνει να αποτρέπει τον τουρκικό στόχο εντός της νεκρής ζώνης.
Στο χώρο της Ευρώπης, η τακτική που ακολουθεί η Τουρκία – ιδιαίτερα αυτή την περίοδο – μόνο δύσκολα δεν βάζει στο Νίκο Χριστοδουλίδη. Η επιθετικότητα του Ερντογάν εναντίον του Ισραήλ βοηθά τη Λευκωσία τόσο εντός της Ευρώπης όσο και στην άλλη πλευρά του Ατλαντικού ισχυροποιώντας τις σχέσεις της με το πολύ καλά δικτυωμένο εντός της Ουάσιγκτον εβραϊκό λόμπι.
Κινούνται σε διαφορετικό επίπεδο
Αναμφίβολα δεν μπορεί κάποιος να αποφύγει τη σύγκριση του πως η κυβέρνηση, αλλά κυρίως οι διαμένοντες στο Λόφο, αντιδρούν σε μια σειρά ζητημάτων, είτε έχουν να κάνουν με την εσωτερική, είτε με την εξωτερική πολιτική. Στα ζητήματα της εσωτερικής πολιτικής στο διάστημα των οκτώ μηνών που έχουν παρέλθει από την ανάληψη της εξουσίας από το Νίκο Χριστοδουλίδη, έχουν βελτιωθεί αρκετά τα πράγματα. Αν και συνεχίζει να υπάρχει σημαντικό πρόβλημα άμεσης αντίδρασης.
Ακόμα και οι ίδιοι οι υπουργοί μεταξύ τους κινούνται σε διαφορετικούς ρυθμούς και κάποιοι εξ αυτών δείχνουν να χρειάζονται την καθημερινή πίεση από το Προεδρικό προκειμένου να παράξουν τα αναμενόμενα. Αντίθετα υπουργοί με πείρα έδειξαν από νωρίς ότι είναι αποτελεσματικοί και παραγωγικοί. Η περίπτωση που Κωνσταντίνου Ιωάννου είναι χαρακτηριστική. Έχοντας αναλάβει ένα πολύ ιδιαίτερο υπουργείο έδειξε αποτελεσματικότητα αντιμετωπίζοντας σειρά θεμάτων που χρόνιζαν χωρίς την ίδια ώρα να προκαλείται αναταραχή, όπως συνέβαινε στο πρόσφατο παρελθόν. Η αντιμετώπιση των προβλημάτων που προκύπτουν με το μεταναστευτικό αποτελεί χαρακτηριστική περίπτωση.
Σε αντίθεση με τον Ιωάννου, ο Κωνσταντίνος Κόμπος δεν είχε προηγούμενη υπουργική εμπειρία. Μπήκε στα βαθιά από νωρίς και έδειξε να ξέρει κολύμπι και δεν φοβήθηκε τους περίπλοκους διαδρόμους της διπλωματίας. Ο πόλεμος Ισραήλ-Χαμάς αποτέλεσε εξ υπαρχής ένα δύσκολο τεστ για την κυπριακή διπλωματία, καθώς ήταν πολύ πιθανό να τιναχθούν στον αέρα όλα όσα είχαν επιτευχθεί την τελευταία δεκαετία κυρίως στην περιοχή της Ανατολικής Μεσογείου και του Αραβικού Κόλπου. Γι’ αυτό και χρειάστηκε να γίνουν πολλές κινήσεις και να πραγματοποιηθούν επισκέψεις σε όλες τις χώρες με τις οποίες η Κύπρος έχει αναπτύξει σημαντικές σχέσεις συνεργασίας τα τελευταία χρόνια.
Πολύ ξεκάθαρη προσέγγιση
Η κυπριακή κυβέρνηση έδειξε από την αρχή πως στον πόλεμο Ισραήλ-Χαμάς δεν είχε τον όποιο ενδοιασμό ως προς τη θέση που θα λάμβανε. Κάτι που φρόντισε να καταγράψει και ο Πρόεδρος Χριστοδουλίδης στην επιστολή του προς τον Γενικό Γραμματέα των Ηνωμένων Εθνών, ημερομηνίας 7 Νοεμβρίου.
«Αναγνωρίζουμε τον ασύλληπτο πόνο που προκλήθηκε από τις αποτρόπαιες τρομοκρατικές επιθέσεις της Χαμάς στις 7 Οκτωβρίου στο Ισραήλ και αναγνωρίζουμε το δικαίωμα του Ισραήλ στην αυτοάμυνα, σύμφωνα με το διεθνές δίκαιο και το διεθνές ανθρωπιστικό δίκαιο. Υπογραμμίζουμε επίσης τις εκκλήσεις για άμεση και άνευ όρων απελευθέρωση όλων των ομήρων». Η αναγνώριση του δικαιώματος του Ισραήλ στην αυτοάμυνα είναι μια αρκούντως ξεκάθαρη τοποθέτηση ως προς την παρούσα κατάσταση πραγμάτων στη Μέση Ανατολή. Παράλληλα ο Πρόεδρος Χριστοδουλίδης ήταν αρκούντως προσεκτικός να αποφύγει διατυπώσεις οι οποίες, έμμεσα ή άμεσα, θα μπορούσαν να εκληφθούν ως στήριξη προς τις ενέργειες της τρομοκρατικής οργάνωσης. Ούτε και συνέδεσε καθ’ οιονδήποτε τρόπο την παρούσα κατάσταση με το ευρύτερο παλαιστινιακό ζήτημα.
«Αμάλθεια» και για την κυβέρνηση
Για τη Λευκωσία ήταν ξεκάθαρο από την αρχή πως χωρίς την θετική ανταπόκριση του Ισραήλ η πρόταση για τη μεταφορά ανθρωπιστικής βοήθειας προς τη Γάζα μέσω θαλάσσης, δεν θα είχε καμιά τύχη. Γι’ αυτό και ρίχθηκε ιδιαίτερο βάρος προς την κατεύθυνση της Ιερουσαλήμ προκειμένου να συζητηθούν λεπτομέρειες και ιδιαίτερα τα ζητήματα ασφάλειας και παράλληλα να αναζητηθούν λύσεις που να μην δημιουργούν τα όποια προβλήματα στο μέλλον ως προς τα υλικά που θα μεταφέρονταν στη Γάζα και ποιος θα τα ελέγχει.
Στη διάρκεια της εβδομάδας που πέρασε είχαμε δύο ταξίδια Κυπρίων τεχνοκρατών οι οποίοι συζήτησαν σε βάθος τις λεπτομέρειες της εφαρμογής της πρότασης. Το δεύτερο ταξίδι τεχνοκρατών ήταν μαζί με τον υπουργό Εξωτερικών, Κωνσταντίνο Κόμπο. Δείγμα της προόδου που είχε επιτευχθεί στο μεταξύ στο διάλογο των δύο χωρών.
Κατά την παραμονή του στην Ιερουσαλήμ ο ΥΠΕΞ συναντήθηκε με τον Ισραηλινό Πρόεδρο Ισάακ Χέρτσογκ τον οποίο ευχαρίστησε για την πολιτική έγκριση της πρότασης για δημιουργία θαλάσσιου διαδρόμου μεταφοράς ανθρωπιστικής βοήθειας προς τη Γάζα. Ο Χέρτσογκ πριν από τη συνάντηση με τον Κόμπο είχε φροντίσει να δώσει την έγκρισή του και δημοσίως μέσω τους Financial Times: «(Η κυβέρνηση του Ισραήλ) βρίσκεται σε σοβαρές διαπραγματεύσεις με την κυπριακή κυβέρνηση», ανέφερε ο Ισραηλινός Πρόεδρος. Παραδέχθηκε ότι η κατάσταση σε περιοχές της Γάζας είναι πολύ άσχημη, καθώς πρόκειται «για εμπόλεμες ζώνες», αλλά σημείωσε πως το Ισραήλ προσπαθεί να επιτρέψει να υπάρξει περισσότερη ανθρωπιστική βοήθεια.
Η Γαλλία έδειξε από την αρχή ενδιαφέρον για την κυπριακή πρόταση γι’ αυτό και πριν από τη Διάσκεψη του Παρασιού με αντικείμενο την ανθρωπιστική βοήθεια προς τη Γάζα ο Εμανουέλ Μακρόν πρότεινε όπως η «Αμάλθεια» μπει κάτω από κοινή γαλλοκυπριακή ομπρέλα. Εξέλιξη ιδιαίτερα θετική για την Κύπρο, καθώς το ιδιαίτερο βάρος της Γαλλίας θα διασφάλιζε μια θετική κατάληξη στο όλο εγχείρημα με τα εύσημα τις επιτυχίας να πηγαίνουν και προς την κατεύθυνση της κυπριακής κυβέρνησης.
Την περασμένη Τετάρτη στη συνάντηση του με τον Αιγύπτιο Πρόεδρο Αμπντέλ Φατάχ Αλ-Σίσι, ο Γάλλος υπουργός Άμυνας Σεμπαστιάν Λεκορνού συζήτησε το θέμα της μεταφοράς ανθρωπιστικής βοήθειας προς τη Γάζα. Ότι δηλαδή η ανθρωπιστική βοήθεια θα συλλέγεται, θα συγκεντρώνεται και θα ελέγχεται στην Κύπρο, και ακολούθως με πλοίο από τη Λάρνακα θα προωθείται προς τη Γάζα όπου θα εκφορτώνεται και θα διανέμεται στους Παλαιστίνιους κατοίκους της Λωρίδας. Η Γαλλία από την αρχή είχε διαμηνύσει ότι μπορεί να αναλάβει και να διασφαλίσει την μεταφορά της βοήθειας από τη Λάρνακα προς τη Γάζα,
Η Κύπρος, στην πράξη δεν θα είναι παρά ένας διαμετακομιστικός σταθμός προκειμένου να φτάνει η βοήθεια προς τη Γάζα σε μεγάλους όγκους. Εάν υλοποιηθεί θα είναι μια σημαντική διπλωματική επιτυχία της Λευκωσίας τόσο στην περιοχή όσο και εντός της ΕΕ. Από την άλλη θα λειτουργήσει και προς όφελος της ίδιας της κυβέρνησης στο εσωτερικό. Η «Αμάλθεια», εν τέλει, έρχεται για να προσφέρει ανθρωπιστική βοήθεια προς τους κατοίκους της Γάζας αλλά και πολιτικούς πόντους στην κυβέρνηση Χριστοδουλίδη.
Η τακτική Ερντογάν λειτουργεί υποστηρικτικά
Η επιθετική ρητορική του Ρετζέπ Ταγίπ Ερντογάν εναντίον του Ισραήλ, ιδιαίτερα σε μια περίοδο κατά την οποία είναι ξεκάθαρο ποιος θα κερδίσει τον πόλεμο στη Γάζα, έρχεται να προκαλέσει ένα ακόμα πλήγμα στις τουρκοϊσραηλινές σχέσεις. Στη Λευκωσία οι κυβερνώντες έχουν κάθε λόγο να χαμογελούν με την όλη συμπεριφορά του Τούρκου ηγέτη.
Η άρνηση της Άγκυρας να συνεργαστεί καθ’ οιονδήποτε τρόπο στο θέμα της ανθρωπιστικής βοήθειας προς τη Γάζα, ενισχύει σημαντικά το ρόλο που έρχεται να παίξει η Κύπρος στο συγκεκριμένο θέμα. Πολύ διαφορετικά θα ήταν τα δεδομένα εάν ο Ερντογάν ακολουθούσε μια διαφορετική τακτική και εμφανιζόταν συνεργάσιμος με όλους τους εμπλεκόμενους. Η όλη διαδικασία μεταφοράς βοήθειας προς τη Γάζα θα είχε σίγουρα μια εντελώς διαφορετική διαδρομή, κάτι που υπό τις παρούσες συνθήκες ούτε καν μπήκε στο τραπέζι των όποιων συζητήσεων.
Η όλη στάση του Ερντογάν στο θέμα του πολέμου Ισραήλ-Χαμάς οδηγεί αρκετούς εντός και εκτός Τουρκίας να διερωτώνται εάν ιρανοποιείται η τουρκική εξωτερική πολιτική. Μια εξέλιξη οποία και πάλι θα βοηθήσει κατά πολύ τις κινήσεις της Λευκωσίας στην άσκηση της εξωτερικής πολιτικής.
Ένα «μη θέμα» στην ατζέντα
Για κάποιο λόγο η κυπριακή Αριστερά έδειξε ένα ιδιαίτερο ενδιαφέρον για τη στάση της Κύπρου στη συζήτηση που αφορούσε την αλλαγή του τρόπου λήψης αποφάσεων στην Ευρωπαϊκή Ένωση. Άσκησε κριτική στην κυβέρνηση Χριστοδουλίδη ότι συζητά την κατάργηση του βέτο. Η κυπριακή Αριστερά είχε, προ διετίας, κατηγορήσει τον Νίκο Χριστοδουλίδη, ο οποίος ήταν τότε υπουργός Εξωτερικών, για χρήση του βέτο σε αποφάσεις της ΕΕ που αφορούσαν τη Λευκορωσία. Σημειώνεται ότι επισήμως η κυπριακή κυβέρνηση ουδέποτε έκανε χρήση του βέτο στο θέμα της Λευκορωσίας.
Ανεξαρτήτως των εσωτερικών συζητήσεων γύρω από το κεφάλαιο «βέτο», επί της ουσίας στην ατζέντα ήταν ένα «μη θέμα» αφού όλοι γνωρίζουν πως στο τέλος δεν θα περάσει η συγκεκριμένη αλλαγή. Απαιτείται ομοφωνία και σίγουρα (στην παρούσα φάση) οι χώρες που διαφωνούν με κατάργηση του βέτο δεν θα αφήνουν να περάσει η όποια αλλαγή.
Φιλελεύθερος
Πηγή Άρθου
ΕΠΙΣΗΜΑΝΣΗ
Ορισμένα αναρτώμενα από το διαδίκτυο κείμενα ή εικόνες (με σχετική σημείωση της πηγής), θεωρούμε ότι είναι δημόσια. Αν υπάρχουν δικαιώματα συγγραφέων, παρακαλούμε ενημερώστε μας για να τα αφαιρέσουμε. Επίσης σημειώνεται ότι οι απόψεις του ιστολόγιου μπορεί να μην συμπίπτουν με τα περιεχόμενα του άρθρου. Για τα άρθρα που δημοσιεύονται εδώ, ουδεμία ευθύνη εκ του νόμου φέρουμε καθώς απηχούν αποκλειστικά τις απόψεις των συντακτών τους και δεν δεσμεύουν καθ’ οιονδήποτε τρόπο το ιστολόγιο.
