Τις τελευταίες μέρες κυκλοφορεί στα μέσα κοινωνικής δικτύωσης βίντεο που υποτίθεται ότι δείχνει Παλαιστίνιους να στήνουν ψεύτικη κηδεία ενός παιδιού στο δρόμο, υποτίθεται από ισραηλινά πυρά, για να προκαλέσουν την συμπάθεια της διεθνούς κοινότητας. Ωστόσο, ο συγκεκριμένος ισχυρισμός δεν συμβαδίζει με την πραγματικότητα.
Παραδείγματα αναρτήσεων στα μέσα κοινωνικής δικτύωσης:
Τι ισχύει
Το βίντεο δείχνει οκτώ άντρες να περπατάνε σε έναν δρόμο, κουβαλώντας στους ώμους τους κάτι που φαίνεται να είναι το πτώμα ενός παιδιού. Κατά την πορεία τους, οι άντρες ψέλνουν δίνοντας την εντύπωση πως πρόκειται για αυτοσχέδια κηδεία. Ξαφνικά, ακούγονται σειρήνες κι οι άντρες αφήνουν πανικόβλητοι κάτω το φορτίο τους και τρέχουν μακριά, εκτός του πλάνου της κάμερας. Σύντομα, το πλάνο κεντράρει στο παρατημένο κάλυμμα, από το οποίο βγαίνει το “νεκρό” παιδί κι αρχίζει να τρέχει κι αυτό.
Παρότι τα δημοσιεύματα θέλουν το βίντεο αυτό να δείχνει αποτυχημένη, “στημένη” κηδεία από Παλαιστίνιους για να μεταδοθεί από το Al-Jazeera και να προκαλέσει αίσθημα συμπάθειας προς την Παλαιστίνη και κατά του Ισραήλ, το βίντεο δεν τραβήχτηκε στο πλαίσιο που υποστηρίζεται.
Καταρχάς, το σύντομο αυτό κλιπ δεν βιντεοσκοπήθηκε μετά την επίθεση της Χαμάς στο Ισραήλ, στις 7 Οκτωβρίου 2023 ή αργότερα. Εντοπίζουμε το ίδιο ακριβώς υλικό στο Facebook με ημερομηνία δημοσίευσης τις 23 Μαρτίου 2020. Η ανάρτηση προέρχεται από αγγλόφωνο μέσο ενημέρωσης της Ιορδανίας και στην λεζάντα κάνει λόγο για ανθρώπους που παραβίαζαν τα μέτρα περιορισμού κατά της COVID-19. Στην Ιορδανία είχε εφαρμοστεί lockdown πέντε μέρες νωρίτερα, στις 18 Μαρτίου 2020 και θα κρατούσε μέχρι τις 30 Απριλίου 2020.
Πολλοί χρήστες στα σχόλια της ανάρτησης από το 2020 αναφέρουν πως το σκετς της κηδείας πρόκειται για σάτιρα κόντρα στα πρωτόγνωρα, τότε, μέτρα εγκλεισμού. Οι αρχές της Ιορδανίας είχαν εφαρμόσει ιδιαίτερα αυστηρά lockdown, με τιμωρία σύλληψης για όσους παραβιάζουν τους περιορισμούς. Αναφορικά, την μέρα που δημοσιεύτηκε το βίντεο συνελήφθησαν 186 άτομα με σχετικές κατηγορίες. Πιθανότατα, οι σειρήνες που ακούγονται προς το τέλος και τρέπουν τους πρωταγωνιστές σε φυγή ήταν ή κάλεσμα των αρχών για συμμόρφωση των πολιτών με τα μέτρα, ή σημάδι πως κάποιο περιπολικό πλησίαζε στο σημείο.
Ακόμη, την σατιρική φύση της ψεύτικης κηδείας υποστηρίζει και αιγυπτιακό δημοσίευμα, δημοσιευμένο στις 24 Μαρτίου 2020. Ο τίτλος αναφέρει “Στην εποχή του κορονοϊού, νεαροί έστησαν μία ψεύτικη κηδεία για να βγουν από το σπίτι… Μία έκπληξη τους περίμενε”. Ίδια αναφορά βρίσκουμε κι από ανάρτηση στο X/πρώην Twitter από μέσο ενημέρωσης με βάση τα Ηνωμένα Αραβικά Εμιράτα.
Ορμώμενοι από το υδατογράφημα “RhedGreat” στο πάνω δεξιά μέρος του βίντεο, εντοπίσαμε δημοσίευση στο X/πρώην Twitter από τις 8 Οκτωβρίου 2023 που υποστηρίζει την ίδια θέση με τα ελληνικά δημοσιεύματα και είναι πολύ πιθανόν να αποτελεί την αρχική προέλευση του ισχυρισμού.
Δεν πρόκειται για την πρώτη φορά που το συγκεκριμένο βίντεο γίνεται αντικείμενο παραπληροφόρησης. Είχε αναπαραχθεί ξανά τον Μάιο του 2021 με παρόμοιο περιεχόμενο: Παλαιστίνιοι προσπαθούν να εκβιάσουν την συμπάθεια της διεθνούς κοινότητας με ψεύτικη κηδεία. Το PolitiFact είχε δημοσιεύσει τότε άρθρο που κατέρριπτε τον ισχυρισμό.
Τέλος, αναζήτηση που πραγματοποιήσαμε στην ιστοσελίδα του Al-Jazeera, που υποτίθεται θα μετέδιδε την κηδεία ως πραγματική για λόγους δημοσίων σχέσεων υπέρ της Παλαιστίνης, δεν έφερε αποτελέσματα.
Οι πρόσφατες εξελίξεις με τις εχθροπραξίες μεταξύ του Ισραήλ και της Παλαιστίνης έχουν προκαλέσει μία σειρά από διαφορετικές περιπτώσεις παραπληροφόρησης με βίντεο που παρουσιάζονται σε ψευδές θεματικό πλαίσιο. Εδώ, εδώ, εδώ κι εδώ μπορείτε να δείτε σχετικές περιπτώσεις που έχουμε ήδη καταρρίψει.
Συμπέρασμα
Με βάση τα στοιχεία που εξετάσαμε, ο ισχυρισμός κρίνεται αναληθής. Το βίντεο δεν προέρχεται από την Παλαιστίνη, αλλά από την Ιορδανία. Χρονολογείται από το 2020 και σκοπός του δεν ήταν να παραπλανήσει, αλλά να σατιρίσει τα μέτρα της Ιορδανικής κυβέρνησης για την καταπολέμηση κατά της COVID-19. Ακόμη, το ίδιο υλικό έχει χρησιμοποιηθεί ξανά στο παρελθόν σε λανθασμένο θεματικό πλαίσιο. Τέλος, το Al-Jazeera δεν έχει προβεί σε κάποια σχετική δημοσίευση που θα μπορούσε να παραπλανήσει το κοινό.
Πηγή Άρθου
ΕΠΙΣΗΜΑΝΣΗ
Ορισμένα αναρτώμενα από το διαδίκτυο κείμενα ή εικόνες (με σχετική σημείωση της πηγής), θεωρούμε ότι είναι δημόσια. Αν υπάρχουν δικαιώματα συγγραφέων, παρακαλούμε ενημερώστε μας για να τα αφαιρέσουμε. Επίσης σημειώνεται ότι οι απόψεις του ιστολόγιου μπορεί να μην συμπίπτουν με τα περιεχόμενα του άρθρου. Για τα άρθρα που δημοσιεύονται εδώ, ουδεμία ευθύνη εκ του νόμου φέρουμε καθώς απηχούν αποκλειστικά τις απόψεις των συντακτών τους και δεν δεσμεύουν καθ’ οιονδήποτε τρόπο το ιστολόγιο.
